Het is alweer bijna 2025, een jaar waarin de installatiebranche voor belangrijke veranderingen en kansen staat. Innovatie, duurzaamheid en technologische vooruitgang zijn de drijvende krachten achter deze ontwikkelingen. Digitalisering, prefab bouwmethoden en elektrotechnische groei blijven domineren, terwijl de vraag naar thuisbatterijen stijgt en warmtepompen juist minder populair worden. Tegelijkertijd blijft de uitdaging groot om voldoende gekwalificeerd personeel te vinden om aan de groeiende vraag te voldoen. Lees hieronder meer over de 7 trends in de installatietechniek voor 2025.
1: De algemene trends binnen de installatietechniek
In 2024 zag de installatiebranche een lichte krimp van ongeveer 0,7%, vooral door een terugval in de nieuwbouw van woningen en een dip in de utiliteitsbouw. Deze daling was echter tijdelijk volgens Techniek Nederland. Vanaf eind 2024 trekt de bouwsector weer aan, vooral door de groei in het aantal nieuwbouwwoningen. Hierdoor zal het installatievolume in 2025 met 1,7% toenemen, en in 2026 zelfs met 2,4%. Vooral in de woningbouw wordt een sterke groei van bijna 5% verwacht, terwijl de utiliteitsbouw grotendeels stabiel blijft.
Naast het installatievolume zal ook de installatiequote blijven toenemen. De installatiequote is het aandeel van installaties in de totale bouwsom. De installatiequote is de afgelopen jaren flink gestegen, met in de woningbouw een verdubbeling van 10% in 2012 naar 20% in 2024. In de utiliteitsbouw ligt dit aandeel nog hoger, namelijk 44,5% in 2024.
2: Digitalisering blijft de grootste trend in de installatietechniek
Digitalisering is de drijvende kracht achter de groei van de installatiebranche. Dankzij de toename van slimme technologieën en automatisering wordt installatiewerk steeds belangrijker in bouwprojecten. Steeds meer installaties, van verwarming en ventilatie tot beveiligingssystemen, worden gekoppeld aan slimme technologieën en geautomatiseerde processen. Ook in onderhoud en beheer biedt digitalisering voordelen, zoals real-time monitoring en voorspellend onderhoud, wat problemen sneller opspoort en oplost. Door deze ontwikkelingen wordt de rol van de installateur complexer en specialistischer, wat de vraag naar gekwalificeerd personeel vergroot. Digitalisering is daarmee een belangrijke motor voor de verdere groei en ontwikkeling van de installatiesector.
Een belangrijke ontwikkeling binnen de digitalisering en installatietechniek is ‘digital twinning’. Een Digital Twin is een digitale kopie van een fysiek object, zoals een gebouw, die real-time informatie levert over de status en eigenschappen van dat object. Door data uit sensoren (IoT) en kunstmatige intelligentie (AI) te gebruiken, blijft deze digitale weergave voortdurend geüpdatet en biedt het waardevolle inzichten voor analyse en onderhoud. Het wordt gezien als één van de grootste trends in de installatietechniek met veel potentie binnen de installatietechniek en bouw.
3: Prefab steeds meer toegepast in de installatietechniek
Prefab wordt vooral geassocieerd met de bouw, maar in de installatietechniek is het ook niet meer weg te denken. Bij prefab worden installaties al in de fabriek kant-en-klaar gemaakt, waarna ze op de bouwplaats eenvoudig en snel kunnen worden gemonteerd. Dit leidt tot kortere bouwtijden, minder fouten en lagere kosten. Ook vermindert prefab de afhankelijkheid van personeel op de bouwlocatie, wat belangrijk is in een tijd van personeelstekorten. Vooral bij grotere projecten, zoals appartementencomplexen en utiliteitsgebouwen, biedt deze werkwijze voordelen. Prefab zorgt daarnaast voor een betere controle op kwaliteit en duurzaamheid, waardoor het een belangrijke trend is die de komende jaren verder zal groeien binnen de installatiesector.
4: Elektrotechniek nóg belangrijker
De sector elektrotechniek binnen de utiliteitsbouw groeit door de toenemende vraag naar geavanceerde technologieën en verduurzaming. Als gevolg van de verduurzaming met onder meer zonnepanelen, warmtepompen en elektrisch rijden, elektrificeert ons land in snel tempo. Het belang van de elektrotechnische discipline neemt daarmee toe. Bedrijven investeren meer in slimme gebouwen, energie-efficiënte oplossingen en automatisering. Strenge duurzaamheidseisen, zoals aardgasvrij bouwen en de normen voor Bijna Energie Neutrale Gebouwen (BENG), stimuleren deze ontwikkeling verder.
Hoewel de installatietechniek als geheel in 2024 een daling zag, bleef de elektrotechniek in de utiliteitsbouw juist groeien. Waar andere disciplines binnen de installatietechniek afnamen, was elektrotechniek de enige sector die een stijging kende. De verwachting is dat elektrotechniek in de toekomst alleen maar belangrijker zal worden, door de voortdurende focus op duurzaamheid en technologische vooruitgang.
5: Thuisbatterijen worden steeds populairder
Ongeveer een derde van de Nederlandse woningen beschikt al over zonnepanelen. Door het voornemen om de salderingsregeling af te schaffen én de terugleverboete die energiebedrijven berekenen, wordt het steeds interessanter om gebruik te maken van een thuisbatterij om opgewekte stroom op te slaan. Verbeteringen in technologie en productie laten zien dat thuisbatterijen steeds goedkoper worden. De prijs van thuisbatterijen is de afgelopen tien jaar met 82 procent gedaald, blijkt uit het Nationaal Solar Trendrapport 2024.
Daarmee kan de thuisbatterij wel eens één van de grootste trends in de installatietechniek worden voor het komende jaar. Aan het begin van 2024 waren er in Nederland zo’n 16.000 thuisbatterijen geïnstalleerd, maar daar is dit jaar een verandering ingekomen door de afschaffing van de salderingsregeling en de terugleverboetes die er aankomen. Alleen al dit jaar is dit al verdubbeld met 24.000 nieuwe batterijsystemen. Hiervan zijn maar liefst 98 procent thuisbatterijen, voornamelijk aangeschaft door huiseigenaren met zonnepanelen. Dat is overigens nog steeds een klein aantal vergeleken met andere landen. In Duitsland zijn er al 1,2 miljoen thuisbatterijen geïnstalleerd. Grote kans dat het aantal thuisbatterijen komend jaar flink zal gaan stijgen in Nederland. Meer lezen over thuisbatterijen? Lees dan de blog: Thuisbatterijen: de toekomst van energieopslag in Nederland
6: Warmtepompen steeds minder populair
De recente politieke ontwikkelingen hebben een grote invloed op de dalende vraag naar warmtepompen. De nieuwe coalitie heeft besloten om de verplichting voor het installeren van hybride warmtepompen bij vervanging van cv-ketels vanaf 2026 terug te draaien. Hierdoor zal de groei van het aandeel warmtepompen in de woningvoorraad weliswaar doorzetten, maar de groei van het installeren van warmtepompen zal iets afremmen.
7: Toenemende vraag naar goed personeel
De installatietechniek krijgt de komende jaren te maken met een toenemende vraag vanuit opdrachtgevers. Hoewel de vraag nog altijd hoger is dan het aanbod, zal dit in de toekomst alleen nog maar groter worden. De vergrijzing binnen de installatietechniek is een grote zorg. Er stromen elk jaar minder mensen in, terwijl de vraag juist elk jaar toeneemt. De totale wervingsbehoefte gaat van ruim 25.000 werknemers in 2022 naar 26.650 werknemers in 2025.
Om dit probleem tegen te gaan wordt de sector steeds aantrekkelijker gemaakt voor jongeren om de techniek in te gaan. Zo is er voor de komende twee jaar een nieuwe CAO Metaal & Techniek voor 2024 en 2025. Daarmee krijgt iedereen in de sector een loonsverhoging van maar liefst 13%. Dit maakt de sector een stuk aantrekkelijker en helpt ook om jongeren te motiveren voor een carrière in de techniek.
Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen binnen de markt?
Bij Polanski zijn we altijd op de hoogte van de nieuwste trends in de installatietechniek, bouw en duurzame energie. Wil je op de hoogte blijven van de laatste updates in de bouw- en installatietechniek? Word onderdeel van ons netwerk via de Over-ons pagina en ontvang één keer per maand de Bouw- en Installatieupdate met branchenieuws en nieuwe vacatures in jouw regio!