Schijnzelfstandigheid en zzp’ers in de bouw en techniek: wat brengt 2025?
Bij Polanski begrijpen we als geen ander hoe belangrijk het is om goed voorbereid te zijn op de veranderingen die de wet DBA met zich meebrengt, vooral in de bouw- en technieksector. Als arbeidsbemiddelingsbureau dat nauw samenwerkt met professionals en bedrijven in deze sectoren, hebben we de laatste ontwikkelingen rondom schijnzelfstandigheid op een rij gezet.
De flexibele werkrelaties die zzp’ers in de bouw- en technieksector bieden, worden steeds belangrijker voor bedrijven die snel willen inspelen op veranderingen. Echter roept dit steeds meer bezorgdheid op, omdat zzp’ers feitelijk als werknemers functioneren, maar zonder de bijbehorende rechten en bescherming. Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst volledig handhaven op schijnzelfstandigheid, en dat heeft gevolgen voor zowel zzp’ers als bedrijven. Wat betekent dit voor zzp’ers in de sectoren bouw en techniek?
Wat is schijnzelfstandigheid?
Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer een zzp’er formeel als zelfstandige wordt beschouwd, maar in werkelijkheid niet zelfstandig werkt. Dit kan het geval zijn wanneer een zzp’er jarenlang voor één opdrachtgever werkt, geen andere opdrachten heeft, en onder de directe controle van de opdrachtgever staat. De Belastingdienst beschouwt deze situatie als schijnzelfstandigheid, wat kan leiden tot boetes en naheffingen.
De groei van schijnzelfstandigheid en zzp’ers plus de impact van de Wet DBA
De afgelopen jaren is het aantal zzp’ers in Nederland explosief gestegen. In de bouw en techniek zijn zzp’ers onmisbaar geworden, maar het groeiende aantal zzp’ers heeft ook geleid tot meer gevallen van schijnzelfstandigheid. De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties), die oorspronkelijk bedoeld was om schijnzelfstandigheid tegen te gaan, werd de afgelopen jaren nauwelijks gehandhaafd. Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst echter wel strikt handhaven.
Staatssecretaris Idsinga van Financiën benadrukt dat de handhaving van de Wet DBA noodzakelijk is om de arbeidsmarkt eerlijker te maken. “Echte zelfstandige ondernemers blijven welkom, maar schijnzelfstandigen ondermijnen het sociale zekerheidsstelsel door niet bij te dragen aan werknemersverzekeringen zoals de WW en de arbeidsongeschiktheidsverzekering”.
Wat is er veranderd per 1 januari 2025?
Vanaf 2025 zal de Belastingdienst actief controleren of zzp’ers daadwerkelijk als zelfstandige werken. Bedrijven die zzp’ers inhuren voor werk dat niet zelfstandig wordt uitgevoerd, kunnen geconfronteerd worden met boetes en naheffingen. Deze kunnen oplopen tot maximaal vijf jaar terug. De Belastingdienst kan echter pas vanaf 1 januari 2025 handelen, dus eerdere periodes worden niet gecorrigeerd.
Er is een overgangsperiode van één jaar, waarin bedrijven en zzp’ers geen vergrijpboetes krijgen. Zolang ze kunnen aantonen dat ze stappen ondernemen om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Dit geeft bedrijven de tijd om hun werkrelaties te herzien en aan te passen.
Hoeveel zzp’ers in de bouw en techniek hebben te maken met schijnzelfstandigheid?
Hoewel het exacte aantal zzp’ers dat met schijnzelfstandigheid te maken heeft moeilijk vast te stellen is, wordt geschat dat dit percentage in de bouw en techniek relatief hoog ligt. Schattingen wijzen erop dat minstens 20% tot 30% van de zzp’ers in de bouw en installatietechniek onder schijnzelfstandigheid valt. Deze zzp’ers werken in feite als werknemers zonder de voordelen van een dienstverband.
Geen goedkeuring meer van modelovereenkomsten
Hoewel modelovereenkomsten eerder werden goedgekeurd door de Belastingdienst, is deze goedkeuring per 2025 niet meer van toepassing. De Belastingdienst zal geen modelovereenkomsten meer goedkeuren, omdat de werkrelatie afhankelijk is van de feitelijke uitvoering van het werk, en niet alleen van wat er in een contract staat. Dit betekent dat bedrijven meer flexibiliteit nodig hebben bij het vastleggen van werkrelaties en dat de werkpraktijk nauwlettend gevolgd zal worden.
De overgangsperiode biedt bedrijven nog de kans om met hun zzp’ers in gesprek te gaan en hun werkrelaties opnieuw in kaart te brengen, maar dit betekent ook dat de ruimte voor onzekerheid snel kleiner wordt. Bedrijven moeten nu actie ondernemen om boetes en naheffingen in de toekomst te voorkomen. In sommige gevallen trekken bedrijven hun opdrachten bij zzp’ers in uit vrees voor de nieuwe regels. Dit kan leiden tot verlies van werk voor zzp’ers, wat grote onzekerheid creëert.
De toekomst van ZZP’ers in de bouw en techniek
Hoewel de veranderingen in de wetgeving onrust veroorzaken, bieden ze ook kansen voor echte zelfstandige ondernemers. De handhaving van de Wet DBA moet zorgen voor een eerlijker speelveld voor zzp’ers. Echte zelfstandige ondernemers zullen niet worden beboet en kunnen zich blijven ontwikkelen en werken onder gunstige omstandigheden. Voor de schijnzelfstandigen betekent dit echter een verandering in hun werkpraktijken en de noodzaak om zich aan te passen.
Overweeg jij de stap van ZZP naar vast dienstverband?
Bij Polanski ondersteunen en begeleiden wij al ruim 13 jaar professionals in hun zoektocht naar een nieuwe baan. Ben jij een ZZP’er en is het tijd voor jou om de overstap te maken naar een vast dienstverband? We begrijpen dat het vinden van een nieuwe baan een levens veranderende beslissing kan zijn. Hoewel er talloze carrièremogelijkheden zijn, blijft de uitdaging: hoe vind je een baan die naadloos aansluit bij jouw behoeften en ambities? Dat is waar Polanski jou bij kan helpen!
Bij Polanski bieden we uitdagende functies bij vooruitstrevende organisaties. Op onze website staan mooie vacatures, maar komen we graag persoonlijk in contact met jou. Wij staan altijd in contact met ons uitgebreide netwerk en weten wat er speelt in de markt. Hierdoor zijn wij op de hoogte van de mooiste functies en projecten, en hebben we de kennis en expertise om de beste opties uit de markt te halen die perfect aansluiten op jouw ambities en behoeften.